Column: Heel veel twijfels
Maand candle
We hadden dan ook een Doji in de maand Candle grafiek van een aantal belangrijke indices (zie bijv. S&P 500) en dit is dan weer een belangrijk signaal (gegeven) voor de huidige maand (de erop volgende maand). Want volgens de theorie van de Candle krijgen we na een Doji (twijfel) een bevestiging van of een herstel of bevestiging van een verdere daling. In ieder geval moet de trend gezet gaan worden. Natuurlijk kunnen we ook nog een extra Doji krijgen maar ook dat is dan een signaal voor de toekomst. Los van de grafieken hadden we natuurlijk de “gewone” dingen/zaken die hun invloed hebben:
Vorige week meer dan 100 dagen oorlog in de Oekraïne
Zoals corona langer duurde dan iedereen (lees analisten) gedacht had, duurt ook de Oekraïne oorlog langer. Daarmee heeft de oorlog direct en indirect veel grotere gevolgen. Bijvoorbeeld voor de voedselhoeveelheid op de wereld en allerlei supply chains van half fabricaten die uit Rusland en de Oekraïne komen. Maar zoals niemand zich druk maakte over de corona effecten zo maakt ook niemand zich druk over kunstmest problemen en het niet ontvangen van graan. Het enige indirecte effect wat wel aandacht krijgt en ons direct raakt zijn de hoge energieprijzen als gevolg van de boycot van gas en olie uit Rusland. Nee klaarblijkelijk is het liefdesleven van Johnny Depp en Amber Heard belangrijker om op de voorpagina te bespreken dan de ernstige gevolgen te benoemen.
Maar toch worden ondertussen de recessie verhalen wel steeds groter, want consumenten nemen even een adempauze en ook we zien corona effecten door-ebben. Om een voorbeeld van het recessie verhaal te nemen is dat we zien ontslagen bij grote bedrijven(bijv. Tesla 10 procent van het personeel) en aanname-stops bij crypto bedrijven (opkomende business). Kortom alles lijkt tot rust te komen en we krijgen mogelijk zelfs een paar kwartalen geen extreme groei maar krimp…
Nu wordt het een komende recessie door de optimisten meteen positief uitgelegd, want we hebben dan minder personeelstekort en ook hebben we dan weer een reden om de rente te verlagen. Maar wat deze optimisten even vergeten is dat we ondertussen ook nog steeds Inflatie hebben. De inflatie is op een dusdanig niveau dat het niet 123 weg zal zijn tenzij we echt actie ondernemen.
Bron: nieuwsbrief EvoCapital
Zoek de verschillen
Er zijn in Europa grote verschillen in de inflatie. Zo groot dat de ECB daar iets mee moet. Ook is de gemiddelde inflatie veel hoger dan de afgesproken wenselijke norm.
Bron: nieuwsbrief EvoCapital
Het bovenstaande plaatje geeft mooi de verschillen weer.
Maar als we denken dat de Oekraïne het enige probleem is helaas ik heb slecht nieuws…
Covid gevolgen ook grote effecten op inflatie
Nu heb ik een jaar lang (zo niet langer) geroeptoeterd over gevolgen van Covid. Zo gingen er logischerwijs als je met zijn alle niet reist, autoverhuurbedrijven failliet tijdens Covid en nu we wel weer mogen reizen geven de autoverhuurbedrijven door een tekort aan auto’s en aanbieders logischer nu problemen. Immers, om salarissen en andere kosten te voldoen gingen de verhuurders auto’s verkopen en door de huidig chip tekorten en andere supply chain problemen zijn er niet direct weer nieuwe auto’s te leveren aan de verhuur sector. Kortom dit was nu echt een mooi probleem dat de overheid prima had kunnen opvangen, door tijdelijk de bedrijven te ondersteunen. Nu dat niet gebeurd is de huur van de auto’s veel duurder geworden dan voor de pandemie. Het effect is dat we waarschijnlijk minder toeristen gaan zien die nu zin hebben in de rijen en daarna de hoofdprijs te betalen. Het uitblijven van toeristen versterkt weer een komend crisiseffect. Zie RTL voor prijsverschillen. Natuurlijk is het ontslaan van personeel op luchthavens net zo kortzichtig geweest. Beter hadden we iedereen vanuit de overheid kunnen steunen, te meer omdat veel luchthavens toch al van de overheid zijn. Nu hebben we “ineens” mega rijen door personeelstekort… gelukkig krijgen de briljante topmannen mega salarissen want dit hadden we toch allemaal niet verwacht…
Johnny Debt?
Laten we het nog even hebben over de rente en de schulden in de wereld. Nu kijk ik al dertig jaar naar de schuldenklok in de VS en deze blijft maar groeien. Nu groeien ook het aantal inwoners, de assets en de economie maar de Federale schuld ten opzicht van het GDP is toch wel op zorgelijke niveaus gekomen. In 2000 was dit nog 5,69 procent en nu is het 129,25 procent.
Bron: USdebtclock datum 5 juni 2022
Omdat een plaatje altijd meer zegt dan getallen kijken we even naar het onderstaande plaatje met Federale schulden en als we denken dat ze allemaal opgekocht zijn dan is het ook wel goed even te zien wie de houder is van de schulden.
Bron: Wikipedia
Deze keer is het anders?
Nu roepen de optimisten ook altijd dat het deze keer anders is en onvergelijkbaar maar ik kan ook verklappen dat dit soort problemen altijd linksom of rechtsom naar boven komen. Dat de schulden na de tweede wereld oorlog opliepen na enorme herbouw en na enorme uitgaven aan militair materieel was te begrijpen. Een tijdelijke stijging na de kredietcrisis had ook begrijpelijk geweest en ook corona hulp had een tijdelijke groei van schuld mogen zijn. Maar juist omdat de rente zo laag is maakt niemand zich druk over aflossen en stapelen we eigenlijk vanaf 2000 schuld op schuld…
Bron: Wikipedia
Nog een leuk achtergrond verhaal van een paar jaar geleden
Studentenschuld
Nu zijn de overheidsschulden 1 ding maar schuld bij de bevolking is een nog veel groter ding. Immers consumenten moeten gewoon lekker kunnen spenderen en niet bezig zijn met aflossen van bijv. studieschulden.
Het is dan ook niet voor niks dat president Biden de Schulden voor studenten wil kwijtschelden. Nu krijgt hij daar niet de handen voor op elkaar en kwam dus met het idee om een bedrag van 10.000 USD kwijt te schelden.
Laten we eerst eens even kijken naar het totaal bedrag. Dat is 1,70 ‘Trillion dollar’ oftewel 1.700 miljard dollar dus 1,7 biljoen.
Bron: Education.org
Nu zeggen totaal bedragen mensen niet veel daarom even wat voorbeelden van studieschulden van diverse beroepen. Het zijn allemaal afgestudeerde die een belangrijke toevoeging doen aan de economie.
Bron: Forbes
Dus nog even op een rij
Totale studieschuld: $ 1,75 biljoen dollar (1.750 Miljard). Het totale aantal Amerikaanse studenten en oud studenten met studieschuld is 45 miljoen personen.
Probleemleningen
Nu is het zo dat studenten naast een leningen van de overheid ook nog eens een lening van een bank of andere partij genomen kan hebben. Maar het aantal Directe leningen (rechtstreeks van de overheid) in default (Verzuimde of problemen) studieleningen: $ 110,5 miljard (5,0 miljoen leners).
Even een linker en rechter rijtje met gemiddelde per Staat
Op een rijtje hebben
Dus de grootste concentratie van schulden voor studieleningen is vanaf $ 20.000 tot $ 40.000, wat overeenkomt met 9,7 miljoen leners van deze studieleningen. Dit geeft ook een nieuw licht op de 10.000 kwijtschelding…
Maar eerst nog even nog meer cijfers per student (oud student)
Minder dan $ 50.000 schuld zijn: 7,8 miljoen leners
Schuld tussen de $ 5.000- $ 10.000 zijnde: 7,4 miljoen leners
Schuld tussen $ 10.000 – $ 20.000 zijnde: 9,2 miljoen leners
Schuld tussen $ 20.000 – $ 40.000: 9,7 miljoen leners
Schuld tussen $ 40.000 – $ 60.000: 4,3 miljoen leners
Schuld tussen $ 60.000 – $ 80.000: 2,6 miljoen leners
Schuld tussen $ 80.000 – $ 100.000: 1,4 miljoen leners
Schuld tussen $ 100.000 – $ 200.000: 2,4 miljoen leners
Meer schuld dan $ 200.000 dat zijn: 0,9 miljoen leners
Zeker voor de laatste groepen is de 10.000 dollar kwijtschelding een druppel op de spreekwoordelijke gloeiende plaat. Maar persoonlijk schrik ik altijd van dit soort getallen, als je weet hoeveel stress dit kan geven dan weten we ook dat we een hoop kapitaal uiteindelijk zo kunnen afschrijven. We moeten maar niet te lang stil blijven staan bij dit fenomeen in een beschaaft land.
Snel maar door
Als we kijken naar de Tbonds dan zien we dat we na een kort herstel en dus lagere rente weer omlaag gevallen zijn en weer een verkoopsignaal hebben en dus weer hogere rente gaan zien volgens de grafiek. Ook hier krijgen we snel duidelijkheid.
China heeft de lockdown beëindigd
Maar als we het nieuws goed bekijken zijn ze alles behalve normaal open. Iedereen moet maar blijven testen en moet daar veel tijd in rijen doorbrengen. Die rijen zijn alles behalve productief. Ik vraag me dus af of we echt gaan rally-en in de Chinese beurs.
Koopje?
De AEX heeft dus een koopsignaal in de Twindicator door het doorbreken van de 707 grens. Echter we vielen direct weer onder die lijn. Het huidige Twindicator niveau is 683,81 dus we krijgen pas weer een officieel verkoopsignaal omlaag.
Bevestiging ver te zoeken
Maar gek genoeg zien we dat de futures op de S&P500 precies tegen de Twindicator lijn zijn aangekomen. Dit zou een heel mooi signaal kunnen zijn als we nu dus weer verder omlaag gaan.
Leuker kunnen we het niet maken
En om het nog leuker te maken ook de futures op de Nasdaq100 (mini) hebben een gelijk beeld aan dat van de S&P futures. Dus blijft het bij een pull back naar de Twindicatorlijn of krijgen we ook hier koopsignalen.
Sprekende over Tech en pech
Mark Zuckerberg van facebook werd waarschijnlijk ont-vriend door Sheryl Sandberg de Topvrouw van Facebook. Zij heeft aangekondigd dat zij terugtreedt als operationeel directeur. De 52-jarige Sandberg was jarenlang de belangrijkste drijvende kracht achter het zakelijke succes van de Techgigant. Zij was een fanatische aanvulling op Mark omdat ze hem perfect aanvulde. Door opstappen van topvrouw kan Facebook ook in de ESG scores verlaagd worden. Vrouwen aan de top zijn voor veel beleggers een belangrijk ding.
Het was daarom heel vreemd dat de reactie op haar vertrek een stijging was. Uiteindelijk ging vrijdag Facebook (Meta) mee met de rest van de markt omlaag.
Een rage?
Ook bij Amazon stapte de een belangrijk persoon op. Namelijk de CEO worldwide consumer, Dave Clark. Dit gaf overigens wel een daling als reactie, maar dit kan ook gewoon de markt zijn geweest. Nu komen we hier tot de vraag was dit een bearmarket rally en gaan we dus weer lager of is de trend voorlopig omhoog?
Het orakel sprak
Nu is Elon Musk een influencer met heel veel volgers dus als hij iets vindt dan is dat belangrijk. Hij wil 10 procent minder personeel en ontsloeg dus een groot aantal mensen vanwege slecht gevoel over economie. In Tesla houden we dus gewoon verkoopsignalen en we moeten oppassen voor selffulfilling…
Niet te filmen
In mijn filmpje van vorige week gaf ik als strategie hard afgestrafte aandelen te kopen en puts op de index te kopen als bescherming. Maar als je dit doet met een aandeel als Just Eat Takeaway dan blijft dit een drama. Het is dus een mooi voorbeeld van een vallend mes vangen en dat theoretisch het bedrijf in delen verkocht meer waard moet zijn dan de huidige beurswaarde.
Gelukkig redding
Atos is ook zo’n voorbeeld maar daar lijkt nu echt iets van bodemvorming plaats te vinden.
Conclusie
Per saldo is de markt in mijn persoonlijke optiek nog heel gevaarlijk en blijf ik tegen beter weten in vasthouden aan bescherming. Nu is die bescherming sowieso minder waard geworden door recente opgaande bewegingen.
Het Amerikaanse gezegde is niet voor niets: When in doubt stay out!
Disclaimer:
Deze Column/blog is op persoonlijke titel geschreven door: Cees Smit en wordt mede in het licht van zijn Actief Offensief portefeuille (ook wel de Guardian strategie) gepubliceerd op de Today’s Group website en verschijnt ook op andere websites.
Deze absolute return strategie is geheel onafhankelijk van de andere portefeuilles/strategieën van de Today’s Group en speelt ook indien noodzakelijk in op dalingen (correcties). Daarmee is deze strategie niet voor iedere belegger geschikt. Deze column is geen persoonlijk advies en ook niet geschreven als een beleggingsadvies. Iedere vorm van beleggen brengen risico’s met zich mee.