Column: Inflatie lekker doorberekenen
Het mooi weer houdt aan, zowel binnen als buiten de beurs. Maar buiten begint het voor ernstige problemen te zorgen, zelfs zo ernstig dat het ook effect op de beurs zou moeten hebben. Zo is bijvoorbeeld de waterstand in de rivieren zo laag dat het problemen geeft voor de scheepsvaart, maar ook voor de industrie en energie centrales die koelwater nodig hebben. Schepen die minder vracht mee kunnen nemen (minder laden) in de ondiepere rivieren. Dit zou ervoor moeten zorgen dat producten duurder worden. En als het moeilijker wordt om kolen en gas via schepen naar centrales en de industrie te brengen dan heeft dit ook prijseffect voor de consument. Volgens cijfers van vergelijkbaar warme zomers uit het verleden kost deze droogte iets meer dan 0,2 procent van de economische groei in Duitsland en (dus) ook in Nederland. Dit lijkt niet veel maar nu er al weinig tot geen groei is, heeft dit weldegelijk effect.
Warm he!
Door het warme weer zullen ook veel gewassen slecht groeien, dus zullen oogsten tegenvallen en dat in combinatie met de oorlog in de Oekraïne (de graanschuur van Europa) zal het veel producten nog duurder maken.
Uit de bekend gemaakte bedrijfscijfers van de grote voedings- en drank-merken (Unilever, Nestle, Heineken, Danone, etc.) bleek dat deze producenten allemaal de prijzen hadden verhoogd voor de consument en er zelf weinig pijn aan hadden. Echter, nu heeft de consument ook te maken met duurdere energie (gas, benzine) en hogere prijzen voor water. Dus komt de vraag op: hoe lang de consument in staat is dit allemaal te behappen? Uit signalen van niet betaalde energienota’s en bezoekers aan de voedselbanken blijkt al dat het niet goed gaat. Maar ook waar het nog wel gaat moeten er vroeg of laat keuzes gemaakt worden. Minder op vakantie, geen premium merken maar huismerken, minder sparen, toch maar de aandelen verkopen of gewoon besparen op andere zaken? We gaan het zien.
Tech goedkoop?
Nu is de afgelopen week de beurs nog steeds goed geluimd geweest en durven de analisten ook ineens weer koopadviezen te geven. Op Amerikaanse beurszenders zie ik allerlei figuren die nu beweren dat Tech na een eerdere correctie vanaf de ‘all time high’ (oude top) weer koopwaardig is.
Persoonlijk heb ik daar een beetje mijn twijfels over. In corona tijd was even de focus op Tech en dus de Tech bedrijven. We kochten computers, laptops, Ipads, gingen foto’s ordenen in de Cloud, kochten een nieuwe telefoon, een nieuw Wifipunt, etc. etc. maar los dat we veel van dit soort producten niet ieder jaar hoeven te vervangen is nu de focus op andere zaken en is Tech veel minder belangrijk. We spenderen nu aan andere zaken als: het naar buitengaan, reizen, uitgaan, concerten, feesten, etc. … en hogere inflatie.
Ook moeten we als we iets willen zeggen over de waardering van een sector niet vergeten dat de rente omhoog is gezet en juist Techbedrijven zijn door hun kapitaalsintensiteit zeer rente gevoelig. Kortom de huidige koersniveaus (lees waarderingen) zijn in mijn ogen niet te vergelijken met de hoogte punten van 2021. Technisch is de Nasdaq gewoon nog in de neergaande trend en zijn we onder de 200daags gemiddelde. Zo bekeken zie ik geen reden om nu direct de markt in te gaan op deze niveaus.
Rente curve
Sprekende over de rente, dan moeten we het hebben over de inverse rente curve die we in de VS hebben. De korte 2jaars rente is in Amerika namelijk hoger dan de lange rente. Dit fenomeen is normaal gesproken een voorspeller van een recessie. Nu denken optimisten dat als we een recessie in de VS gaan krijgen, dat de FED automatisch ook rente verlagingen zal laten zien. Echter dan moeten we even bedenken wat de Centrale banken als de FED als taak hebben. Nu heeft de FED een ruime taak omschrijving maar sommige zaken hebben ook voor hen meer prioriteit. Daarbij komt dat niet alle Centrale banken zo ruime functieomschrijving hebben. De meeste hebben als eerste taak inflatie bestrijding en pas daarna is er een taak als economische groei bevorderen. Maar zelfs al zouden we uiteindelijk de rente weer iets verlagen dan nog zullen we waarschijnlijk nooit meer terug gaan aan de Mega stimuleringen (QE, ZIRP) zoals in de periode na 2008 en de recente corona periode. De balansen zijn dusdanig groot dat ze op veel plekken in de economie en in de markten problemen geven. Zo zijn bijv. REPO markten (dag geld/korte leningen met staatsleningen als onderpand) al tijden van slag.
Hieronder de grafiek van de futures op de 2jaars Note in de VS. We zien de koers fors gedaald en dus de rente fors gestegen in een korte tijd. Als we de FED moeten geloven zal de rente de komende tijd alleen maar verder verhoogd worden.
Maar de reden dat we dus niet te veel op de FED moeten rekenen als we een economische dip krijgen is simpel en we quoten de FED maar even zelf:
Tussen maart 2020 en maart 2022 kocht de Fed Amerikaanse staatsobligaties en door hypotheek gedekte effecten (MBS) van de Verenigde Staten dit om een soepele marktwerking te bevorderen en de kredietstroom naar huishoudens en bedrijven te ondersteunen door accommoderende financiële voorwaarden te bieden. Deze actie was een reactie op de COVID-19-schok die de wereldeconomie zeer hard trof. De pandemie en shutdowns veroorzaakten aanvankelijk ernstige volatiliteit op de financiële markten en veroorzaakten onzekerheid in de economische vooruitzichten.
Gedurende het grootste deel van deze periode bedroeg het maandelijkse tempo van aankopen $ 80 miljard voor schatkistpapier en $ 40 miljard voor agentschap MBS. Over het geheel genomen, zoals blijkt uit de activagrafiek van het Federal Reserve System, is het bezit aan effecten meer dan verdubbeld, van ongeveer $ 3,9 biljoen begin maart 2020 tot $ 8,5 biljoen in mei 2022. Als percentage van het bbp steeg het bezit van 18% naar 35%.
Bron: Fed
Bron: Stlouisfed
De balans van de FED is op verzoek van Trump en later ook de Democraten, juist door de corona dip in de economie, helemaal uit zijn dakkie gegaan. Dus na eerder even geprobeerd te hebben om QE en al die andere afkortingen af te bouwen hebben ze uiteindelijk maar gas bij gegeven. Maar het lijkt me technisch onmogelijk om deze truc nog een keer te doen. Daarmee is mijn inschatting dat we niet nog een keer zo’n orgastische beweging krijgen.
Dit is het plan tot reductie
De FED heeft al een keer eerder geprobeerd de balans te verkleinen, maar werd door de politiek terug gevloten. Ze gaan nu weer een poging doen en omdat de vorige reductie slecht was voor de aandelen markten zie ik geen reden waarom het nu wel goed wordt voor de beurs.
Bron: https://www.stlouisfed.org/open-vault/2022/may/how-will-fed-reduce-balance-sheet
Met een krimpende balans heb je om het zacht uit te drukken dus geen stimulatie die eerder de beurzen omhoog jaagt. Maar de gevleugelde uitspraak is gelukkig heb ik er geen verstand van … en dus snel naar de AEX.
Twin en EB indicator
Als we eerst even naar het korte termijn plaatje van de AEX kijken dan zien we dat het na de koopsignalen in de EB indicator en de Twindicator heel snel is gegaan. Zo snel dat een tijdelijk rust moment wel het minimale zou moeten zijn. In de candle grafiek hebben we na een Doji een omslag omlaag gezien en dit is in principe een belangrijk verkoopsignaal.
200daags indicator
Daarbij zijn we ook tegen de 200daags lijn aan gebotst, wat ook minimaal een tijdelijke weerstand zou moeten zijn. In de maand grafiek zien we ook dat we aan de bovenkant van het oude trendkanaal zitten. Nu zou je als optimist kunnen roepen dat we net als in 2021 gaan uitbreken en een versnelling omhoog krijgen maar helaas technisch is juist zo’n oude acceleratie van de trend normaal gesproken het einde van de beweging. Kortom een verdere daling is een scenario dat reëler lijkt dan weer een rally naar de oude top.
Retracement indicator (lees theorie) op de AEX
Een laatste argument waarom ik denk dat we tijdelijk (of langer) gaan corrigeren is dat we ook op een belangrijk retracement zijn beland. Namelijk de 50procents retracement. We zijn dus precies naar de helft (50%) van de vorige beweging gecorrigeerd. Volgens het TA boek zou je nu weer omlaag moeten.
Retracement op ASMI
Nu zien we niet alleen in de AEX deze 50procents retracement maar ook in belangrijke AEX aandelen zoals ASMI zie je deze 50 procent barrière.
Nu is dat mijn verwachting, maar als we het sentiment van de afgelopen week doorzetten en alle bedrijfscijfers weer positief uitgelegd worden dan is er voor de heel korte termijn nog weinig te zeggen. Eerst moeten we bevestigingen zien van de veranderende trend.
We gaan daarom even uitzoomen naar andere zaken die er in de financiële markten spelen. Bijv. het kopen van aandelen met geleend geld of het kopen van aandelen met een hefboom.
Margin debt (schulden) in theorie en praktijk
De crash van 1929 wordt altijd gezien als het schoolvoorbeeld van wat er fout kan gaan met beleggen met geleend geld. In 1929 hadden we een enorme Beurscrash, omdat nadat veel speculanten geleend geld gebruikten om te beleggen en dus moesten reduceren (verkopen) toen er een correctie (omlaag) gaande was. De aandelen die als garantie (onderpand) waren gebruikt werden door de financiers in de daling snel verkocht en dit versterkte de daling. Uiteindelijk verloren zowel de speculanten als de financiers grote bedragen, met uiteindelijk grote gevolgen voor de economie.
De gedachten toen en nu,
Het idee is en was dat de beurs toch alleen maar omhoog kan. En als de beurs toch alleen maar omhoog kan dan verdien je met geleend geld meer dan alleen met je eigen geld. Zeker bij extreem lage rente (negatieve rente) kun je maar beter een lening nemen en een beetje rente betalen voor deze lening en met het bedrag gaan beleggen. Als het fout gaat helpen de Centrale Banken toch? Zolang de beurs omhoog gaat, is dat inderdaad prima om hefboom in je strategie te brengen. Maar je weet nooit of en wanneer er een correctie komt en dus of de beurs omlaag gaat! Als de beurs omlaag gaat eist de partij die het geld uitgeleend heeft dat je gaat verkopen. Vanuit zijn (of haar) gedachte heel goed, omdat deze persoon of bedrijf natuurlijk zijn uitgeleende geld terug wilt zien. En als veel mensen dan dus veel geld verliezen dan heeft dat lange termijn grote economische effecten. Zo was er na 1929 een enorme economische depressie…
Maar snel door naar de huidige situatie
Nu hebben veel beleggers naast wat debet standen (lening) op de aandelenportefeuille vaak ook nog derivatenconstructies (opties en futures) die een hefboom en dus ook margin debt geven. Als je bijvoorbeeld een put verkoopt omdat je op lage niveaus best wel de aandelen van dit betreffende fonds wilt kopen dan zou je de gehele cash kunnen aanhouden om die toekomstige aankoop te financieren. Maar hoe groot is de kans dat je bijv. aandelen van Shell moet kopen op 15 euro als het aandeel nu 25,52 Euro staat op het moment van schrijven? Die kans is nu heel klein (bijna verwaarloosbaar), maar als er een grote daling is en het aandeel halveert dan is die verplichting ineens weer heel reëel. Als je een optie verkoopt of leverage aangaat op de beurs dan moet je Margin aanhouden. Kijkende naar het voorbeeld met de put is dit soms dus een laag bedrag en soms een hoog bedrag.
Margin is dus schuld.
Margin is het geldbedrag dat beleggers lenen om met een hefboom in aandelen te beleggen, of het bedrag dat je moet aanhouden om optierisico’s aan te gaan. Omdat in het margin bedrag een optie afhankelijkheid zit ( omdat opties er ook in zitten) is het margin bedrag ook gekoppeld aan de volatility. Als markten omlaag gaan loopt per definitie de volatily op en dus wordt dan het margin bedrag hoger.
Op 30 juni 2022 bedroeg de totale Amerikaanse margin (schuld) USD 683 miljard. In de daling van de beurs is de Margin (schuld) dus afgekomen met USD 279 miljard op jaarbasis en dat terwijl de beurs omlaag ging en de volatility toenam. Er zijn dus posities afgebouwd en dat betekend dat de leverage omhoog gericht was. Nu zou je het minder worden van Margin debt bedrag als positief kunnen zien. Helemaal omdat margin debt als bedrag ook de neiging heeft toe te nemen naarmate de aandelenmarkt groeit in Market Cap. Daarom is het ook goed om Margin ook uit te drukken in een percentage. Maar vanuit die theorie is de totale schuld (de margin debt) in de afgelopen 12 maanden ook gedaald met bijna een procent van de waarde van de gehele Amerikaanse aandelenmarkt.
Recalcitrante Cees?
Nu zie ik het terug lopen van het margin bedrag persoonlijk niet als positief. Het is een beetje te vergelijken met het stoppen van QE (stimulering van de FED). Toen men in feb 2018 de balans van de FED terug liet gaan van toen nog (maar) 4,5 triljoen dollar naar ergens tussen de 3,0 en 1,5 triljoen stortte de Dow Jones op een dag met 1.175 punten in. Dit was in punten zelfs een van de grootste dalingen ooit en in procenten was dit een van de grootste sinds 2008… Dus een economie die gebouwd is op schuld heeft problemen als je de schuld verminderd.
Maar omdat een plaatje vaak meer zegt dan duizend woorden, kijken we even naar wat leuke en interessante plaatjes van Yardini Research. Eerst kijken we even de Margin debt van de S&P 500 in vergelijking met de marktwaarde. We zien dan dat de Margin debt hand in hand gaat met de S&P 500.
Wat is de kip en wie is het ei?
Nu is het moeilijk te zeggen wat eerst is, een lagere margin of een dalende beurs. Maar wat je in de volgende grafieken zeker goed kunt zien is dat als de Margin debt terugloopt, de markt direct (of kort erna) met een daling volgt. In de volgende grafieken zie je ook de recessieperiode mooi aangegeven. Daarnaast zie je ook iets anders interessants, want in of voor een recessie zie je dat de margin debt terug loopt. Natuurlijk kan het zo zijn dat de financiers de beleggers voor een economische teruggang dwingen om het bedrag aan risico omlaag te brengen.
Bron: Yardeni Reasearch
Margins liepen terug
We zien ook dat de Margin dus de afgelopen tijd terug gelopen is, er zijn dus minder speculanten en of er worden minder risico’s genomen? Natuurlijk heeft de rente als kosten factor ook iets te maken met de recente teruggaan van de Margin debt.
Maar zoals gezegd is het goed om de Margin in geld en in percentage van de markt waarde te bekijken.
Bron: Yardeni Reasearch
Hetzelfde verhaal, andere hoofdrol speler.
Als je denkt dat het alleen speculatie in de Sp500 is dan is het ook goed om te zien dat de Wilshire5000 een zelfde verhaal vertelt.
Bron: Yardeni Reasearch
Nog even door over Margin
De Total Margin debt is dus het totale bedrag dat beleggers lenen om in aandelen te beleggen en of te speculeren met afgeleide producten. Dit cijfer wordt maandelijks bekend gemaakt en op 30 juni 2022 was dat dus USD 683 miljard. Het cijfer in juli heb ik nog even gemist en zie ik ook niet snel in Google.
Voor we naar een paar aandelen gaan waarin groot gespeculeerd wordt, kijken we nog naar een aantal plaatjes en die is van Margin Debt Valuation Model zijnde https://www.currentmarketvaluation.com
In deze plaatjes zien we wat de pieken (en dalen) in Margin niet helemaal gelijk lopen met de beweging op de beurs.
Bron https://www.currentmarketvaluation.com
Margin verandering
Hierboven hebben we dus een plaatje van de veranderingen van de Margin. We zien in 2001 eerst de margin teruglopen en we weten dat niet veel later de Dot.com bubble barste. Een zelfde verhaal zouden we kunnen houden over 2007 en de uiteindelijke Kredietcrisis in 2008.
Bron https://www.currentmarketvaluation.com
Het totale bedrag
We zien in het plaatje hierboven het totale bedrag lager worden.
Bron: https://www.currentmarketvaluation.com/models/margin-debt.php
Memers terug bij af
Als we het over speculeren en hefboom beleggen hebben dan moeten we het ook over de Meme beleggers hebben. We kijken dus maar weer even naar een paar ultra speculatieve aandelen.
AMC (entertainment /Bioscopen) gaat ineens een speciale constructie opzetten om een soort van dividend uit te keren via preferente aandelen. Dit natuurlijk om het bedrijf weer terug op het podium van de Meme beleggers te krijgen. Maar ondanks alle aandelen issues en dus geld in het bedrijf, blijft het bedrijf nog geen winsten maken (lees verlies).
AMC naar het ziekenhuis?
Het lange termijn plaatje is helemaal interessant, want dan zie je ineens de gekte uit de corona periode.
Game Stop probeert ook iedere truc uit het boekje
Game Stop het oude spelletje bedrijf met winkeltjes waar je het spel kan kopen terwijl iedereen de spelen download, kwam met een split van 1 op 4. Zo lijkt het aandeel weer goedkoop?
Nu denkt iedereen wellicht dat stock splits altijd goed zijn, maar de vorige stock split van Game Stop was in maart 2007 toen kwamen ze met een split van 1 op 2… Ondanks de split is de beweging nog steeds extreem. Je moet er niet aan denken dat we teruggaan naar de pre corona niveaus want die zijn ver onder de 1 dollar.
Bad of Bed?
We pakken ook even Bed Bath & Beyond en we zien dat ook dat aandeel terug gevallen is naar de voor corona niveaus. Nu veren we weer iets op maar moet je echt enthousiast worden?
Even inzoomen bij Bed Bath & Beyond
Als je puur naar de grafiek kijkt dan zou je wellicht mee willen doen in deze gekte maar pas op met dit soort aandelen.
Robinhood Brokers bijna broke?
Nu was de broker heel kort een beurslieveling maar als je naar het grote plaatje kijkt dan weet je beter.
In detail zou je ook hier op de grafiek positief zijn maar ik zou het niet durven. Dus onthoud me van commentaar.
Tesla komt weer met een stock split 3 op 1 op 24 augustus
Het aandeel staat heel duur gewaardeerd met 110 keer de verwachte winst en technisch wordt je ook al niet vrolijk van dit aandeel.
In detail hebben we even een herstel vanaf een oude bodem gezien, maar echt enthousiast wordt ik niet van dit aandeel.
Hopelijk heb ik binnenkort tijd om het ook eens over het effect van Inkoop van eigen aandelen te hebben. Maar voor nu is het genoeg geweest.
Disclaimer
Deze Column/blog is op persoonlijke titel geschreven door: Cees Smit en wordt mede in het licht van zijn Actief Offensief portefeuille (ook wel de Guardian strategie) gepubliceerd op de Today’s Group website en verschijnt ook op andere websites.
Deze absolute return strategie is geheel onafhankelijk van de andere portefeuilles/strategieën van de Today’s Group en speelt ook indien noodzakelijk in op dalingen (correcties). Daarmee is deze strategie niet voor iedere belegger geschikt. Deze column is geen persoonlijk advies en ook niet geschreven als een beleggingsadvies. Iedere vorm van beleggen brengen risico’s met zich mee.
