Westen in Wurggreep
De situatie in Oekraïne heeft ons toch nog verrast. Dat heeft vermoedelijk te maken met het ongeloof hier dat Poetin daadwerkelijk door zou bijten. Zijn toespraak tot het Russische volk toonde een verbeten man, die zich door niets en niemand zou laten weerhouden zijn doel te bereiken.
Tekenend is dit filmpje waarin hij de directeur van de veiligheidsdienst terechtwijst. Het is de grote Poetin show, we weten niet hoe de kring om hem heen denkt en dat maakt het des te gevaarlijker. De man kan doen en laten wat hij wil.
Ondertussen staat het Westen toe te kijken hoe een land als Oekraïne, waar in 2015 nog representanten van de EU (Verhofstadt en van Baal) op een marktplein de menigte toespraken.
Is dit een waterscheiding in de tijd? Dat lijkt er wel op. Rusland heeft het definitief verbruid, het Westen is des te meer vastbesloten om van fossiele brandstoffen af te komen maar we moeten ook erkennen dat regimes als Rusland en ook China niet meer door ons in toom te houden zijn.
Amerika toonde zwakte door uit Afghanistan te vertrekken en daarom ruiken China en Rusland nu hun kans. China zegt niets omdat ze ook niet willen dat andere landen zich met hun binnenlandse politiek bemoeien. En dus is Taiwan de volgende.
Niet voor niets was Poetin kort voor de Olympische Spelen (4 februari) te gast in China. Werden toen afspraken gemaakt over de timing van het binnenvallen van Oekraïne? Niet tijdens de Olympics en geen commentaar van China in ruil voor straks geen commentaar bij invasie Taiwan?
Olie en gas afhankelijkheid
Feit is dat we lelijk in onze maag zitten met de afhankelijkheid van Russisch olie en gas. Poetin zal zich dat terdege hebben gerealiseerd, en zal ook met afschuw de ontwikkelingen qua energietransitie hebben gadegeslagen de afgelopen jaren.
Rusland heeft zelf geen plan B: het bankt volledig op olie en gas, wat zo’n 60% van hun export behelst. Landen in het Midden-Oosten zijn wél bezig met alternatieven zoals toerisme, doorvoerhaven of chemicaliën maar de Russen zetten volledig in op olie en gas.
Dat maakt hun economie op de lange termijn kwetsbaar. Poetin kan nu een grote mond hebben vanwege zijn wapenarsenaal, de opgebouwde oorlogskas en de hoge olie- en gasprijzen: op termijn laat hij een land achter zonder goede toekomst. Misschien dat hem dat ook tot razernij brengt.
Hoe dan ook, het Westen moet zich terdege realiseren dat de wereld er niet veel veiliger op wordt. We hebben zo onze binnenlandse problemen waar we bijvoorbeeld onze politieke leiders wantrouwen, maar gevaar van buiten hielden we eigenlijk geen rekening mee.
Die rekening komt nu. Naast de enorme bedragen die er in klimaatverandering gaan, moet ook ons leger straks opgewaardeerd. Den Uyl zei ooit in de jaren zeventig: “het wordt nooit meer zoals het was.”
Zo fatalistisch denk ik niet maar wel is dit een punt in de tijd die we ons allemaal nog zullen herinneren later. Laten we hopen dat het geweld niet escaleert en er de komende tijd een diplomatieke oplossing komt die verder bloedvergieten voorkomt.
Effect op beurs
Dat gezegd hebbende is het effect van oorlogen op de beurs minder groot dan je vaak zou denken. Ook bij grote rampen staan beurzen vaak vrij snel weer op het oude niveau. Bedrijven passen zich aan, calculeren het nieuwe risico in en gaan weer verder.
In dit geval zou je zelfs kunnen stellen dat de Oekraïne-oorlog de centrale banken ervan zal weerhouden om al te snel de rente te verhogen. Inflatie blijft door de hardnekkige olieprijs hoog, maar de kans op een recessie is ook duidelijk aanwezig en dan wil je het economisch herstel niet met extra renteverhogingen in de kiem smoren.
Bovendien is de beurs al een procent op 10-15 gedaald sinds de top van 830 vorig jaar en kan je een en ander ook als deels ingeprijsd beschouwen. Hoe dan ook: beleggen vereist een langetermijnhorizon, zorg voor een goede spreiding en pas op met te grote hefbomen c.q. beleggen met geleend geld.
Op korte termijn is het niet te voorspellen wat er gebeurt. Het Westen zet maximale druk op Rusland door openlijk bekend te maken Oekraïne te voorzien van wapens en financiering.
Nederland doet een derde bijdrage van militaire goederen aan Oekraïne. Het gaat om 50 Panzerfaust 3-antitankwapens met 400 raketten. Ook onderzoekt Defensie de mogelijkheid om met Duitsland Patriots te leveren voor een NAVO-battlegroup in Slowakije.https://t.co/6NKVP6JtSu pic.twitter.com/H8aYLr4Zob
— Ministerie van Defensie (@Defensie) February 26, 2022
Op de foto hierboven zie je Patriot afweergeschut waarvan de lanceerbuizen destijds in Hoogeveen werden gemaakt.
Dan groot nieuws uit Duitsland: de Duitsers zetten een groot bewapeningsfonds op van €100 miljard.
This is huge! German Chancellor Scholz has just announced:
– set up of 100 bn. euros special fund (Sondervermögen) for defense investment
– permanently more than 2% of GDP for defense.
This is – indeed – nothing short of a #Zeitenwende for German foreign and security policy.— Tobias Bunde (@TobiasBunde) February 27, 2022
Duitsland gaat zich weer flink bewapenen en er wordt daar flink geinvesteerd in LNG-terminals om gas uit andere delen van de wereld te kunnen halen. Dat kan evengoed leiden toe escalatie wanneer Poetin een volgende woede-aanval krijgt.
Er zijn grote fouten gemaakt bij de energietransitie waar de aanbodkant van fossiel versneld is afgeschaald terwijl er nog onvoldoende alternatieven zijn.
Rusland ziet nu zijn kans waar: Poetin ziet na het vertrek van Merkel Europa als een tandeloze tijger die volledig verslaafd is aan zijn olie en gas.
Maandag zou er gesproken worden tussen de partijen aan de grens van Wit-Rusland en misschien dat dat wat oplevert. Uiteraard volgen de berichtgevingen elkaar snel op en kan de situatie snel wijzigen.
PS: Op Twitter kun je de ontwikkelingen in met name Kiev goed volgen door onderstaande personen, veelal journalisten, te volgen:
- @Biz_Ukraine_Mag
- @BNONews – Breaking news and developing stories from the U.S. and around the world. For continuing coverage of coronavirus, follow our second account:
- @IMatviyishyn Ukrainian journalist covering human rights, peace and war topics
- @ukraine_world
- @lapatina_ Journalist from Ukraine.
- @KyivIndependent
- @mrsorokaa
- @UofT
- @kyivindependent |
- @NewVoiceUkraine
- @KyivIndependent
- @IAponomarenko
Wil je geld geven aan Kiev of Oekraïne, dan kan dat via onderstaand kanaal: https://gofundme.com/f/kyivindependent-launch
Russische journalisten heb ik nog niet gevonden op social media.
Podcast met Jilles
In de podcast deze week (hieronder te beluisteren) praat ik met Jilles van der Beukel over hoe we de gevolgen van deze oorlog zullen gaan voelen qua olie- en gasprijs.
Dit artikel verscheen afgelopen zaterdag in het DAH online beursmagazine De Aandeelhouder op Zaterdag. Meer informatie hierover of lid worden? Kijk hier: www.deaandeelhouder.nl/abonnementen.